Architectuur is overal. Het beïnvloedt het dagelijks leven van iedereen op elk moment. Architecten zijn degenen die onze woonomgeving en werkplek ontwerpen, ons uitzicht bepalen, en zij geven vorm aan onze vrijetijdsbesteding. Dit artikel gaat over enkele van de meest beroemde architecten van de 21ste eeuw.
Alvaro Siza
Álvaro Siza (geboren in Matosinhos, 25 juni 1933) is een hedendaags Portugees architect , die in Nederland vooral bekend is door de wolkenkrabber New Orleans die hij in Rotterdam bouwde en de Toren van Siza (ook een hoge woontoren) in Maastricht. De ontwerpen van Siza zijn te zien binnen Europa: in Portugal, Duitsland en Spanje, maar ook daarbuiten: in onder andere Argentinië en Brazilië. Specifiek voor de stijl van Siza zijn de eenvoudige, functionele en strakke ontwerpen. Zijn stijl kenmerkt zich door het feit dat hij altijd de locatie gebruikt als uitgangspunt en vanuit daar een ontwerp maakt. Dat maakt zijn werk divers, waar hij een minimalistisch vormgegeven wolkenkrabber bouwde in Rotterdam, creëerde hij in Argentinië en zijn thuisland Portugal gebouwen met golvende vormen. Velen vinden het werk van Siza minimalistisch of sober, maar hij is in de eerste plaats een functionalist. De vorm volgt de functie. Een ander kenmerk dat karakteristiek is voor zijn werk is licht. Hij speelt met het licht door witte wanden te gebruiken die het licht reflecteren. Voor zijn werk won Siza verschillende prijzen. In Nederland ontving hij in 1993 de Dr. H.P. Berlageprijs voor zijn bijdrage aan stadsvernieuwing in Den Haag. Zijn werk wordt ook internationaal erkend en hij won meerdere belangrijke architectuurprijzen waaronder de Pritzker Prijs in 1992.
Antoine Predock
Antoine Predock (geboren in Lebanon, Missouri in 1936) is een Amerikaanse architect die woont in Albuquerque, New Mexixo waar hij ook zijn studio heeft. Zijn gebouwen zijn wereldwijd te vinden. De stijl van Predock is zeer typerend en niet in één woord te vatten. Een overeenkomst met Siza is dat ook zijn ontwerpen voortvloeien uit de omgeving of locatie waar ze staan. Daarnaast is Predock naar eigen zeggen in sterke mate beïnvloed door new Mexico en het karakteristieke lokale landschap. Zijn gebouwen hebben vaak een organische vorm en het ontwerp is dynamisch: het lijkt te bewegen, hij speelt met het volume en de vorm van gebouwen en zijn ontwerpen gaan op in de omgeving. Een voorbeeld van Predock’s werk zijn het Turtle Creek House gebouwd in 1993 in Texas als plek om vogels te spotten voor enthousiaste vogelaars. Ook bouwde hij verschillende musea waaronder het Canadees museum voor de rechten van de mens. Predock won verschillende prijzen voor zijn werk waaronder de Rome prize in 1985.
Ben van Berkel
Ben van Berkel (geboren in Utrecht, 25 januari 1957) is een Nederlandse architect die bekend is van zijn architectenbureau Berkel en Bos. In 1998 richtte hij samen met Caroline Bos een nieuw bureau op: UNStudio, een netwerk van specialisten in stedenbouw en architectuur. Het meest bekende ontwerp van Ben van Berkel is de Erasmusbrug in Rotterdam, maar hij bouwde in Nederland ook het Agoratheater in Lelystad en het station Arnhem centraal waarvoor hij een speciale onderscheiding kreeg (de BNA kubus in 2016). Ook internationaal geniet de architect faam, zo ontwierp hij het Mercedes-Benzmuseum in Stuttgart, een loft in New York en een groot warenhuis in Seoel. Kenmerkend voor de stijl van Ben van Berkel zijn de asymmetrische en gestroomlijnde vormen en de hellende vlakken. De dubbele helix en Möbiusring komen ook voor in zijn werk. Van Berkel kreeg voor zijn werk verschillende onderscheidingen waaronder Charlotte Köhler Prijs voor Architectuur in 1991.
Rem Koolhaas
Rem Koolhaas (geboren in Rotterdam, 17 november 1944) heeft een achtergrond in scenarioschrijven en journalistiek en kwam later op het pad van de architectuur. Bijna iedereen kent zijn gebouwen. Hij is zonder twijfel de meest bekende Nederlandse architect van dit moment. Het meest beroemd is hij misschien wel van de kunsthal in Rotterdam. Hij bouwde behalve in Nederland ook in onder andere Beijing, Dallas, Seattle, Berlijn, Parijs en Venetië. Rem Koolhaas heeft zijn eigen architectenbureau Office for Metropolitan Architecture (OMA) en schreef daarnaast een aantal zeer invloedrijke boeken over architectuur: Delirious New York, a retroactive manifesto, dat in 1978 verscheen en de vuistdikke ‘architectuurroman’ S,M,L,XL die in 1995 uit kwam. De ontwerpen van Koolhaas zijn uniek en net zoals bij andere genoemde architecten die invloedrijk zijn in deze eeuw gemaakt in nauwe samenhang met de omgeving. Ook technische innovatie en vernieuwing staan voorop in het werk van Koolhaas. Hij is internationaal gerenommeerd en ontving verschillende prijzen. In 2000 ontving hij de Pritzker Prijs, ook wel de Nobelprijs voor de Architectuur genoemd.
Dit zijn slechts een aantal architecten die de 21ste eeuw rijk is. In Nederland maar ook daarbuiten zijn architecten degene die vormgeven aan het dagelijks leven. De architectuur in de 21ste eeuw is een voortvloeisel van ontwikkelingen in de maatschappij en technische innovatie. Waar het begin de 20ste eeuw gekenmerkt werd door expressionisme, het Dadaïsme en de Stijl is architectuur in de 21ste eeuw veel nauwer verbonden met de functie van een gebouw en met de ervaring van bezoekers van het gebouw. Voor alle bovengenoemde architecten geldt dat zij de bezoeker een ervaring geven van ruimtelijkheid en dat de gebouwen de functie dienen en in de omgeving passen. Architectuur in de 21ste eeuw is innovatief, verbonden met de omgeving, functioneel en dynamisch.